New York

Το προεδρικό αεροπλάνο προηγείται του δικού μας...

Για το 10ωρο αεροπορικό ταξίδι είχα πάρει μαζί μου το βιβλίο του Βασίλη Ραφαηλίδη Επαναστατικά και Απελευθερωτικά Κινήματα. Βεβαίως, το να έχεις μαζί σου, στην Αμερική, ένα τέτοιο βιβλίο κάποια άλλη εποχή, π.χ. την εποχή του Μακαθρυσμού, θα ισοδυναμούσε με καταδίκη στην πυρά για το βιβλίο και ίσως ένα 24ωρο χωμένος σε ένα κελί για τον αναγνώστη.

Το κτήριο του ΟΗΕ

Περιοχή του Mανχάταν απο το Long island

Για να απολαύσουν το βιβλίο αλλά και το πολύωρο ταξίδι, θα πρότεινα στους ταξιδιώτες να επισκεφτούν το Seat Guru που είναι μια ιστοσελίδα υπόδειξης των πιο άνετων αεροπορικών θέσεων για μακρινά ταξίδια. Πετάμε με ένα Boeing777-300 που έχει κάθε σειρά 3Χ3 καθίσματα και η διάταξη αυτή είναι κάπως άβολη. Εντούτοις, σε μια από τις τελευταίες σειρές, οι θέσεις 51a,c και 51j,k είναι μόνο διπλές και πολύ ευρύχωρες τόσο στα χέρια όσο και στα πόδια. Έχεις δικό σου χώρο να σηκώνεσαι και να τεντώνεσαι και συνήθως σερβίρεσαι πρώτος. Μπορεί να βρίσκεσαι κοντά στις τουαλέτες, αλλά δεν αντελήφτηκα ότι αυτό είναι πρόβλημα. Αν όμως βιάζεσαι στην αποβίβαση και το αεροπλάνο έχει σταθμεύσει σε φυσούνα, να υπολογίζεις 7-10 λεπτά μέχρι να βγεις. 

Τα περισσότερα επαναστατικά κινήματα βασίστηκαν στη θεωρία του ντόμινο, πώς αν σε μία χώρα επικρατούσαν οι κομμουνιστές, τότε και στις υπόλοιπες χώρες θα συνέβαινε το ίδιο και ολόκληρη η Ευρώπη, η Ασία και η Αφρική θα γινόντουσαν κομμουνιστικές. Η πράξη έδειξε πώς μόνο 1-2 πιόνια έπεσαν (π.χ. η τσαρική Ρωσία και η Κούβα του δικτάτορα Μπατίστα) και πώς τα πιόνια ξανασηκώθηκαν και έγιναν καπιταλιστικά (Ρωσία) ή επιθυμούν να γίνουν (Κούβα) μετά την πτώση τού υπαρκτού σοσιαλισμού ή το θάνατο του Κάστρο αντίστοιχα. Πολιτικοί αναλυτές, κοινωνιολόγοι και ψυχολόγοι έχουν ασχοληθεί με τη θεωρία του ντόμινο και κυρίως το γιατί η Αμερική, ως η Μέκκα του καπιταλισμού και οι όμορες χώρες του, π.χ. Γερμανία, Γαλλία κ.ά. (προσοχή, η Ελλάδα ούτε καπιταλιστική ήταν ποτέ αλλά ούτε και σοσιαλιστική) άντεξαν και δεν έπεσαν σαν πιόνια. Ίσως γιατί δεν είχαν εξαντλήσει ακόμη τη δυναμική τους ή με το φόβο του κομμουνισμού στην πρώην ΕΣΣΔ, έδιναν κάποια ψίχουλα στους φτωχούς και που σε αντίθετη περίπτωση, δηλαδή αν κυβερνούσαν τη Ρωσία ακόμη οι Τσάροι, τότε οι φτωχοί του δυτικού κόσμου θα γινόντουσαν πάμφτωχοι και τότε ίσως να υπήρχε τριγμός στο καπιταλιστικό οικοδόμημα. 

broadway

Paramount Bldg

Αυτά υποστηρίζει ο αριστερο-μαρξιστής Ραφαηλίδης στο εκπληκτικό του βιβλίο. Συνεπώς, ο καπιταλισμός οφείλει πολλά στο κομμουνισμό, που χάριν ..του υπάρχει ακόμη. Αν δεν υπήρχε αυτός, σήμερα ίσως ο καπιταλισμός να ήταν ένα ανύπαρκτο σύστημα. Όμως και οι “κομμουνιστές” οφείλουν πολλά στο κομμουνισμό. Κάποιοι “διακρίθηκαν” στη μεταπολίτευση και έγιναν βουλευτές, ευρωβουλευτές, Επίτροποι στην ΕΕ και σήμερα διαθέτουν γραφείο συμβούλων επιχειρήσεων στις Βρυξέλλες ή στο Λονδίνο. Όλοι οι άλλοι που αγωνίστηκαν, είτε ξεχάστηκαν ή πέθαναν για να τραγουδούν όλοι μαζί το αντάρτικο τραγούδι “πέσατε θύματα αδέλφια, εσείς...”. 

Συμβολή 34 st και 5 av. Η δύναμη του Χρήματος

Empire State Bldg

Μοναδικότητα στη συμβολή 5 av και Broadway

107 όροφοι στο Empire state Bldg

1492, ο Κολόμπο ανακαλύπτει την Αμερική ή μάλλον την κεντρική Αμερική, τα νησιά στις Μπαχάμες και τις γύρω περιοχές. Όχι όμως και τις σημερινές ΗΠΑ. Η λέξη “ανακάλυψη” έχει εδώ ειρωνικό χαρακτήρα, αφού ήδη κατοικούσαν γηγενείς τις περιοχές αυτές, οι οποίοι βιαίως χρησιμοποιήθηκαν ως δούλοι στη χώρα τους για να υπηρετούν τους κατακτητές, δηλαδή τους Ισπανούς. Γιαυτό, είναι πιο δόκιμο να μιλάμε για ανακάλυψη ενός Νέου Κόσμου και όχι της Αμερικής, το όνομα της οποίας αναφέρεται για πρώτη φορά στους χάρτες του 1507 και οφείλεται στον άλλο μεγάλο θαλασσοπόρο, Αμέρικο Βεσπούτι, ο οποίος περιέγραψε το νέο αυτόν κόσμο ως ξεχωριστή ήπειρο που δεν έχει καμία σχέση με τις δυτικές Ινδίες, όπως πίστευε ο Κολόμπο. Έτσι, ο Κολόμπο περιορίστηκε να δώσει το όνομά του σε μία δευτεροκλασάτη χώρα την Κολομβία και να γίνει αστερισμός του ουρανού. Τίποτε άλλο. Την ίδια τύχη έχουν και οι επιστήμονες. Το νόμπελ απονέμεται στον πρώτο που δημοσιεύει τη θεωρία μιας σπουδαίας ανακάλυψης και όχι σε εκείνον που την πιστοποιεί πειραματικά, αλλά ούτε και σε εκείνον που λόγω αργού ταχυδρομείου τον πρόλαβε ο πρώτος. Αυτό μου έλεγε κάποτε, με παράπονο, ο Valentin Telegdi, διάσημος φυσικός που τον πρόλαβε κάποιος άλλος. Σήμερα, τόσο ο πρώτος όσο και ο Valentin έχουν επιλύσει τις διαφορές τους εν τοις ουρανοίς. 

1η Μαΐου στη Νέα Υόρκη. Ψάχνω παντού να συναντήσω πορείες αλλά μάταια. Η μέρα είναι εργάσιμη ακολουθώντας το 247, δηλαδη 24ωρο ανοικτοί και όλες τις ημέρες της εβδομάδος. Πλήθος κόσμου κυκλοφορεί. Η ΝΥ είναι μια ζωντανή πόλη εκατομμυρίων κατοίκων, που μαζί με τους τουρίστες της γίνεται πολιτισμική και πολύχρωμη. Αν και ο εορτασμός της Πρωτομαγιάς οφείλεται στα εργατικά συνδικάτα του Σικάγο (1886), διεκδικώντας 8ωρο εργασίας και ανθρώπινες συνθήκες, οι αμερικανοί φίλοι μας, μάς χάρισαν τη γιορτή αυτή και δεν θέλουν ούτε να την ξέρουν. Εδώ ξέρουν μόνο την 4η Ιουλίου, την ημέρα της Ανεξαρτησίας από τους Βρετανούς. 

Και να ωωωω του θαύματος. Στην Washington square garden βλέπουμε πλήθος NYPD (New York Police Department) με όλα τα μέσα, ακόμη και με 3 ελικόπτερα, να παρακολουθούν μια πορεία 100 ατόμων με κόκκινες σημαίες και στη μέση ένα κίτρινο αστέρι, με πανό και με συνθήματα… workers and immigrants partners in power, workers without borderds, Trump go home, ενώ ένα συγκρότημα με τρομπέτες να παίζει το ακούμπα ακούμπα τσέεερο.. δίνοντας μια λατινοαμερικάνικη επαναστατική διάθεση, που αν τους έβλεπε ο Γκεβάρα ή τουλάχιστον ο Μπολίβαρ θα τράβαγαν τα μαλλιά τους για το πώς οι σύγχρονοί τους αντιλαμβάνονται την επανάσταση. 

Staying at Pier A for a cold drink

Pier A και Ellis island ειναι τα δυο σημεία του disembarkation όλων των μεταναστών στις αρχες του προηγούμενου αιώνα, στη χώρα που άρχιζες να μαζεύεις τα δολλάρια απο το πεζοδρόμιο (παλιό ανέκδοτο για το πόσο εύκολο ήταν να κερδίσεις χρήματα στην αμερική). Δεν ξέρω αν ακολούθησε αυτή τη συνταγή και ο αδελφός του παππού μου, που εκείνη την εποχή μπάρκαρε με πλοίο για την ανατολική όχθη και δεν ξέρω, γιατί μετά χάθηκαν τα ίχνη του παρότι τον αναζητούσαμε μέσω ειδικής ιστοσελίδας που φτιαξαν οι αμερικανοί, δίνοντας στη δημοσιότητα όλα τα ονόματα των μεταναστών που πρωτοαγνάντεψαν τον Νέο Κόσμο, απο το 1870 μέχρι το 1950. Ο δικός μου παππούς πήγε στη Ρωσία (1916) και γύρισε πίσω με τη ρωσίδα γιαγιά μου και το ρώσο πατέρα μου. Μέσα μου κυλά συνεπώς ρώσικο αίμα…. τι γυρεύω λοιπόν στην αμερική!!! 

The central park

A Bldg view showed by the central park

Καπιταλισμός σημαίνει να αποκτάς περιουσία χωρίς άνω όριο, που αυτομάτως συνεπάγεται να είσαι φτωχός χωρίς κάτω όριο. Μου φαίνεται πώς η πλατεία Βικτωρίας έχει περισσότερους άστεγους από ότι το Μανχάταν. Ίσως όμως να μην είδα την πραγματική αρνητική εικόνα της ΝΥ. Λέω ίσως γιατί εμείς οι Έλληνες αφορίζουμε ή υμνούμε το ένα ή το άλλο σύστημα, χωρίς εντούτοις να έχουμε βιώσει ούτε τον καπιταλισμό αλλά ούτε και το σοσιαλισμό. Απλά εκφραζόμαστε ανάλογα με τα ακούσματά μας ή τις ιδεολογίες μας, που συνήθως ειναι πολλές και ευμετάβλητες όπως και οι καιρικές συνθήκες. Όλα αυτά τα επαναστατικά και τα κοινωνικά κινήματα, αμφιβόλου δημοκρατίας, έκαναν τον πάμφτωχο.. φτωχό. Και αυτό κάτι είναι!! Πλούσιοι έγιναν μόνο κάποιοι κομματικοί λειτουργοί, στο βωμό της κομματικής γραφειοκρατίας. Και αυτά τα λέει ο δικός τους σύντροφος, ο Βασίλης Ραφαηλίδης. Αντιθέτως, στον καπιταλισμό, έχεις και κάποια πιθανότητα να ξεφύγεις και να υπερβείς το κατώφλι της μιζέριας. Διαλέγεις λοιπόν. 

Η Νέα Υόρκη έλαβε το όνομά της από την πάλαι ποτέ σημαντική πόλη της Αγγλίας York και για να μην τις μπερδεύουμε βάλαμε το πρόθεμα New, όπως λέμε Νέα Σμύρνη. Αποτελείται από πέντε προάστια, τα πιο ονομαστά είναι το Μπρούκλιν, το Κουίνς και το Μανχάταν. Είναι μια πόλη όσο σχεδόν όλη η Ελλάδα (γύρω στα 9 εκ πληθυσμό) και μιλιούνται όλες οι γλώσσες του κόσμου, ενώ σε εμάς μιλιούνται μόνο τα ελληνικά και τα αρβανίτικα. Είναι δηλαδή (εννοώ τη ΝΥ) μια πολιτισμική πόλη, που τα έχει σχεδόν όλα, τέχνη, μόδα, εκπαίδευση, ψυχαγωγία, τουρισμό και εμπόριο. Τα περισσότερα εκπαιδευτικά ανώτερα ιδρύματα είναι ιδιωτικά με δίδακτρα που ξεπερνούν τις 30000$ (καλά διαβάσατε τριάντα χιλιάδες) το χρόνο και μάλιστα για καλλιτεχνικές σπουδές. Φανταστείτε πόσο κοστίζουν οι σπουδές σε ιατρικά επαγγέλματα. Τα δημόσια ΑΕΙ έχουν επίσης δίδακτρα, αλλά πολύ χαμηλότερα. Εντούτοις υπάρχουν πολλές υποτροφίες και άτοκα δάνεια, τα οποία ξεπληρώνεις κατά τον ίδιο τρόπο, που και η χώρα μας ξεπληρώνει τα δικά της. 

Η ΝΥ έχει ανεργία γύρω στα 4%, ζάπλουτοι επενδύουν εδώ τα λεφτά τους, το εμπόριο και η τεχνολογία ανθούν και έτσι δεν είναι καθόλου εύκολο να ενοικιάσεις εδώ έναν επαγγελματικό χώρο… Άλλωστε, μόνο οι τουρκικές αερογραμμές και η Αir France έχουν 4-5 πτήσεις ημερησίως η καθεμία της για ΝΥ. Συζητώντας όλα αυτά και άλλα πολλά, αισθάνεσαι ως φτωχός συγγενής για να πείσεις τον εαυτό σου ότι η Ελλάδα είναι η καλλίτερη χώρα για να ζεις….. φέρε μας ένα Μύθο για να ξεδειψάσουμε. 

Συναντήσαμε στο cafe Le Pain Quotidien, στη συμβολή της 5 av. με την 8 st, την Αριάνα, μια νεαρή κοπέλα από τη βόρεια Ελλάδα, που ήρθε εδώ να σπουδάσει Δημόσιες Σχέσεις, τρανόν δουλεία που λένε και οι πόντιοι, και είναι τόσο ενθουσιασμένη με την πόλη και τις σπουδές της, που σκοπεύει μετά να εργαστεί εδώ. Άντε να δούμε ποιος θα γυρίσει πίσω για να πληρώνει και καμιά σύνταξη από τις εργατικές του εισφορές.. Αντιθέτως, ο κυρ Βασίλης από τη Σπάρτη που ήρθε εδώ το ‘60 σκόπευε να μείνει μόνο 2,3 χρόνια και γέρασε ο άμοιρος νοσταλγώντας τα καλά της πατρίδας του, που μόλις επιστρέψει θα μονολογεί γιατί επέστρεψε. Βεβαίως αυτή η προσωρινή μονιμότητα είναι μια ψυχολογική εγκεφαλική διεργασία, την οποία είχαν σχεδόν όλοι οι Έλληνες Gastarbeiter της Γερμανίας και που περιγράφεται πολύ λογοτεχνικά στο Μαγικό Βουνό του Τόμας Μαν: ο Χανς Κάστορπ μένει σε ένα ελβετικό σανατόριο για τρεις μήνες που τελικά γίνονται επτά χρόνια. Ό,τι συνέβη στο Χανς συμβαίνει και σε όλους τους μετανάστες που είτε για οικονομικούς λόγους ή για άλλους προσωπικούς “ερωτεύονται” τη νέα τους πατρίδα. 

O Τύμβος

Ήταν 11 Σεπτεμβρίου του 2001. Καθισμένος με τη φόρμα μου και πίνοντας coke (κυριολεκτώ) παρακολουθούσα στην τηλεόραση ένα μοναδικό θέαμα. Αεροπλάνα έπεφταν πάνω σε ουρανοξύστες που σαν τραπουλόχαρτα κατέρρεαν. 17 χρόνια μετά βρέθηκα στον τόπο της "εκτέλεσης", τόσο της ψυχολογικής υπερηφάνειας των αμερικανών στο σπουδαιότερο εμπορικό τμήμα της ΝΥ (την wall str) όσο και της ανθρώπινης, αφού κόστισε πάνω από 3000 θύματα, που δούλευαν εκείνη την ώρα στους δίδυμους πύργους. Λέγονταν έτσι οι πύργοι, γιατί είχαν πολλές ομοιότητες. Ήσαν ψηλοί, γύρω στα 420μ και κτίστηκαν την ίδια σχεδόν εποχή (1973). 

Η περιοχή είναι γνωστή ως World Trade Center και εδώ βρίσκεται το πιο γνωστό χρηματιστήριο του κόσμου. Φτάνεις με το Ε-train και κατεβαίνεις στον τελευταίο σταθμό. Μπορείς να αγοράσεις εικονογραφημένα περιοδικά με τη θλιβερή ιστορία, ενώ υπάρχει σχετικό μουσείο και οι επισκέπτες περιμένουν ουρά να το επισκεφτούν. Όμως, την προσοχή σου τραβά μια τάφρος, σε μορφή τετραγώνου, που ήταν και το σημείο του ενός πύργου.

Νερά τρέχουν και χύνονται μέσα σε μία δεύτερη τάφρο και τα νερά χάνονται μέσα στη γη, ενώ σε πεζούλι έξω από την τάφρο υπάρχουν περιμετρικά, ως ένας τύμβος, όλα τα ονόματα των πεσόντων. Εδώ έγινε μια ιδεολογική μάχη και η αρχιτεκτονική κατασκευή ερμηνεύεται ποικιλοτρόπως: δάκρυα που κυλούν από όλα τα σημεία του ορίζοντα, μια δροσερή ανάμνηση για τους νεκρούς ή ότι η γη άνοιξε και τους ρούφηξε μέσα στα σωθικά της. Η Αμερική σέβεται τους πολίτες της και τιμά τους νεκρούς της. 

Τα ξενοδοχεία τής Αμερικής φαίνεται ότι είναι κλωνοποιημένα. Αυτά που γνώρισα, εκείνα των 3 αστέρων επειδή τα περισσότερα αστέρια θα ήθελαν ένα ολόκληρο μισθό, είναι παντελώς τα ίδια, κυρίως στο πρωινό. Τρως σε χάρτινα πιατάκια με πλαστικά μαχαιροπίρουνα και διαθέτουν σίριαλ με καλό γάλα, φέτες τοστ, μερίδες μαρμελάδας και τυρί-αλοιφή Φιλαδέλφειας και ντόνατσ… τίποτε άλλο. Κάπου-κάπου ο καφές τους πίνεται και για όλα αυτά πληρώνεις γύρω στα 170$ τη βραδια ανεξαρτήτως αν είσαι μόνος ή με οικογένεια. Γιαυτό κάντε παιδιά στην Αμερική θα σου κοστίζει φθηνότερα. 

Το Μανχάταν είναι γεμάτο από φαγάδικα, αλλά αυτό δεν σημαίνει πως θα φας. Η ΝΥ είναι μια ακριβή πόλη του φαγητού. Σε ρεστωράν, μαζί με το υποχρεωτικό φιλοδώρημα, κοστίζει γύρω στα 30-40$ το άτομο για κάτι το στοιχειώδες. Αν λοιπόν δεν έχεις μαζί σου την γκόμενα για να την εντυπωσιάσεις, αλλά τη γυναίκα σου και ακόμη χειρότερο την πεθερά σου… τότε προτιμάς τα diners ή τα subways ή και τα σουπερμάρκετ που δίνουν μερίδες take away, οι οποίες έχουν καλό φαγητό αλλά όχι εντελώς φτηνό. Μια σαλάτα (7$), ένα σάντουιτς γαλοπούλα (8$), ένα μπουκάλι νερό (1,5$) ή ένα ποτήρι μπύρα (4,5$) είναι από τις φτηνές εκδόσεις φαγητού. Και θα πρέπει να κάνετε οικονομία για να ανεβείτε στο γνωστό πύργο empire state building στην 5 av., όπου η θέα από τον 107 όροφο κοστίζει 37$, μόνο το ασανσέρ. 

10 av

start point for the High Line

High Line

Η πόλη είναι χωρισμένη σε λεωφόρους (av), σε streets (str) και σε drive (dr). Μην ψάχνετε για την οδο Αγίου Μελετίου ή στάση του μετρό Νερατζιώτισσα. Παντού επικρατούν οι αριθμοί. Το ξενοδοχείο μας ήταν W41-23-30, που σήμαινε διασταύρωση των οδών 41 και 23 στο νούμερο 30. Όταν περπατάς στην καρδιά της ΝΥ στο Μανχάταν, αυτό το αριθμητικό σύστημα σε βοηθά πολύ. Επίσης και το δαιδαλώδες ΜΤΑ, δηλαδή το μετρό τους που είναι εύκολο στη χρήση του. Χρησιμοποιείς κάποια γραμμή Α, Β, F,.... κλπ. Μετρό με Ανθούπολη-Ελληνικό δεν θα βρεις πουθενά. Το εισιτήριο κοστίζει 2,75$ και μπαίνεις στο σταθμό από τις κυκλικές μπάρες που χρησιμοποιούν στα ελληνικά γήπεδα ή και στο παρισινό μετρό. Αγοράζεις τη metrocard για 1$ και τη φορτώνεις με νέα χρήματα. Τόσο απλό. Μόνο στην Αθήνα δεν μπορεί να εφαρμοστεί αυτό το σύστημα, ίσως για να υποστηρίζουμε, εμείς τα κορόιδα, τους έξυπνους λαθρεπιβάτες 

Την τελευταία φορά που βρέθηκα στον ηλεκτρικό της πλ. Βικτωρίας και ήθελα να βγάλω εισιτήριο, τα εκδοτήρια ήταν κλειστά και μου είπαν να πάω στην Ομόνοια για εισιτήριο. Μα εκεί θέλω να πάω απάντησα με αφέλεια, με τον ηλεκτρικό και όχι με τα πόδια. Τότε, κάποιος μου δίνει το εισιτήριό του και μου λέει: πάρτε το δικό μου, εγώ κατεβαίνω εδώ, άλλωστε έτσι λειτουργούμε εδώ.. χέρι-χέρι. Το πήρα, τον ευχαρίστησα και απόλαυσα τη διαδρομή σαν λαθρεπιβάτης Η Ελλάδα είναι η καλλίτερη χώρα για να ζεις, και όταν έρχεται ο λογαριασμός, στείλτον στους άλλους. 

Ανιχνευτικός σκύλος για τις περιώνυμες ουσίες!!

...λίγο πριν το σωματικό έλεγχο

Η προσγείωση γίνεται συνήθως στο JFK, ένα απέραντο αεροδρόμιο με 8 terminals. Αν είσαι τυχερός, θα έχεις ξεμπερδέψει με τον έλεγχο των διαβατηρίων, που ζητούν δακτυλικά αποτυπώματα και καταγραφή της ίριδας των ματιών για να τα ταυτοποιήσουν με τις αποθηκευμένες πληροφορίες του διαβατηρίου σου, μέσα σε 1 ώρα… διαφορετικά περιμένεις μέχρι και τρεις ώρες (κυριολεκτώ). Μόλις τελειώσεις αναμένοντας…. παίρνεις το airtrain χωρίς οδηγό (5$) και σε πηγαίνει στο Jamaica station. Από εδώ αρχίζει το αμερικανικό όνειρο.